29 maja – Dzień Nauki Kompostowania

Firma ENERIS Surowce S.A., członek Koalicji „Włącz Czystą Energię dla Polski” oraz Gmina Izabelin, laureat I edycji konkursu „GOZpodarz 2021” w ramach Dnia Nauki Kompostowania przedstawiają kilka podstawowych zasad, jak „kompostować, by ziemię szanować”.

Kompostowanie jest łatwe i przynosi sporo korzyści. Najwyższej jakości kompost zrobimy z naszych własnych bioodpadów, czyli tych odpadów, które wyrzucamy do brązowego pojemnika. Ważne: do bioodpadów nie wyrzucamy resztek mięsa, wyrzucamy tylko odpadki roślinne z naszych domów: obierki z owoców i warzyw, roślinne resztki po posiłkach, np. resztka ziemniaków z obiadu, fusy z kawy czy herbaty!
Najprostszym kompostownikiem jest… zagłębienie w ziemi, do którego wyrzucamy – bioodpady. Możemy ogrodzić to miejsce szalunkiem z desek, albo zainwestować w urządzenia dostępne w sklepach ogrodniczych. Wsadu do kompostowania nie ubijamy, raz na pół roku warto pryzmę przerzucić szpadlem lub wzruszyć widłami. Kompost jest gotowy do użycia po ok 1,5-2 latach (w „profesjonalnych” kompostownikach proces ten można skrócić nawet do 2 miesięcy). Gotowy kompost jesienią rozrzucamy po działce i przekopujemy. Musimy więc wykazać trochę cierpliwości i dołożyć nieco starania, ale warto, bo dzięki temu tworzymy najlepszej jakości nawóz naturalny, polepszamy jakość gleby, zmniejszamy emisję CO2 i poprawiamy jakość recyklingu odpadów – i zażywamy zdrowego ruchu!

|Więcej o kompostowaniu – dla dociekliwych i zaawansowanych|
Kompostowanie i właściwe wysegregowanie bioodpadów przynosi liczne korzyści i ma kluczowe znaczenie dla jakości segregacji odpadów komunalnych i recyklingu.
Po pierwsze, odpadów bio w naszych śmieciach domowych jest dużo – to około 1/3, a u niektórych nawet ½ zawartości koszy. Kompostując je we własnym zakresie, zmniejszamy objętość i masę odpadów, które muszą być przewożone. W ten sposób zmniejszamy liczbę kursów ciężarówek, a tym samym ilość emitowanych spalin, hałasu na ulicach itp.
Po drugie: dzięki wysortowaniu odpadów bio do brązowego pojemnika, zamiast wyrzucania ich do czarnego pojemnika na odpady zmieszane, z „czarnych” koszy będzie mniej śmierdzieć, bo w czarnym pojemniku lub worku procesy fermentacji masy roślinnej zachodzą przecież niepowstrzymanie. To, co w czarnych workach trafia do instalacji odpadowych, jest także oczywiście sortowane. Ale jeśli do opakowań, których nie wyrzucimy do właściwych kolorowych pojemników, tylko wrzucimy do czarnego, wyrzucimy obierki, resztki z obiadu, dorzucimy pudło papierowe (np. zatłuszczone po pizzy lub oklejone taśmą przesyłce kurierskiej) i dosypiemy fusów z herbaty i kawy, a potem jeszcze dorzucimy wszelkie inne śmieci z naszego domu – to możemy być pewni, że tego nawet w specjalistycznej instalacji nie da się dobrze wysortować i doczyścić. Takie zmieszane i zabrudzone odpady możemy jedynie oddać na kosztowne przetrzymywanie na składowisku odpadów, albo do instalacji termicznego przetwarzania, gdzie spalimy je odzyskując z nich energię cieplną, z której także możemy produkować energię elektryczną.
Po trzecie: produkujemy swój własny nawóz najwyższej jakości. Powstaje on przecież z roślinnych resztek naszego własnego jedzenia, jest zatem wolny od zanieczyszczeń i doskonale nada się do użyźniania każdej gleby – i na rabatki kwiatowe i na grządki z warzywami do naszej kuchni.
Po czwarte: chronimy bioróżnorodność i zmniejszamy emisję CO2. Naturalne nawozy, w tym kompost, to także polecany przez naukowców i ekologów ważny, skuteczny i podstawowy sposób ochrony bioróżnorodności dzięki polepszania jakości i własności gleby, razem z jej zdolnością do akumulowania CO2, a także ograniczanie przenawożenia nawozami sztucznymi (oraz zmniejszanie emisji CO2 towarzyszącej produkcji nawozów sztucznych).

|Odpady do kompostowania – trzy grupy|
1. Produkty bogate w węgiel, wolno rozkładające się (nazywane „brązowymi”, najczęściej zdrewniałe lub zawierające celulozę) np.: produkty z kartonu, opakowania po jajkach (rozdrobnione), skrawki papierów (papierowe ręczniki, papier toaletowy), siano, ściółki czy wióry używane dla domowych gryzoni, obcięte gałązki krzewów, patyki, skorupki jaj (rozdrobnione), trociny, popiół drzewny, odpadki drzewne, suche liście, a nawet włosy, obcięte skrawki paznokci i naturalne włókna z 100% wełny lub bawełny.
2. składniki „zielone” kompostu np.: obierki z kuchni (owoce, warzywa), zużyte torebki z herbatą, fusy i filtry po kawie, zużyte liście herbaty, chwasty (bez nasion), liście sałaty czy ziół
3. Produkty z dużą zawartością azotu, aktywujące proces rozkładu np.: liście, młode chwasty, skoszona trawa, siano, odchody zwierząt roślinożernych np. krów i koni, odchody drobiu i ściółka.
Stosunek odpadów „brązowych” do „zielonych” powinien wynosić 1:1.

|Kompostownik – porady praktyczne|
Szczątki organiczne w kompostowniku układamy równomiernie i cienkimi warstwami. Nie powinniśmy usypywać dużych jednolitych kopców z liści, ponieważ dłużej będą się rozkładały. Kompost nie może być przesuszany – bardzo ważne jest jego okresowe podlewanie. Nie powinno się wrzucać tylko skoszonej trawy przez cały rok, ale przekładać ją innymi bioodpadami, choćby tymi powstałymi w naszej kuchni. Ważne, by nie ubijać warstw kompostownika, muszą leżeć luźno.
Zawartość powinna być 1-2 razy w roku w całości przerzucona lub zruszana widłami – napowietrzanie przyspiesza proces rozkładu. Na tworzenie się kompostu bardzo dobrze wpływa wprowadzanie biopreparatów przyśpieszających kompostowanie oraz dżdżownic kalifornijskich.
Kompost jest gotowy do użycia po ok 1,5-2 latach (w całości rozłoży się po 4 latach) – w kompostownikach z tworzyw sztucznych proces ten można skrócić nawet do 2 miesięcy.

|Jak wykorzystać kompost?|

JESIEŃ
Krok 1: otwieramy jedną ze ścian kompostownika. Jeśli zrobiliśmy go z desek, wystarczy kilka z nich wykręcić z jednej ze ścian, zaczynając od dołu.
Krok 2: szpadlem wybieramy kompost.
Krok 3: przesiewamy kompost przez siatkę lub sito o grubszych oczkach np.: 4 cm. Chodzi o wybranie nierozłożonych odpadków, takich jak większe kawałki gałęzi, ewentualne kości czy kamienie.
Krok 4: przesiany nawóz równomiernie rozrzucamy na wybrany plac w ilości 10-30 kg/m2.
Krok 5: przekopujemy kompost z ziemią, wystarczające będą proporcje 1:1 (mieszamy ziemię z kompostem w równych proporcjach).

WIOSNA
Krok 6: gdy nasz ogród domaga się pierwszych prac pielęgnacyjnych, równamy ziemię grabiami i przygotowujemy grządki zgodnie z naszymi upodobaniami.
Kompostownik, którego nie zaczęliśmy jeszcze wykorzystywać, również może być użytecznym miejscem dla roślin. Zawarte w nim składniki odżywcze gwarantują, że rozmiary dyni czy cukinii sadzonej wprost na kompoście jesienią pozytywnie nas zaskoczą!
Nie wszystko nadaje się do kompostowania ze względów sanitarnych, ale także ze względu na ryzyko roznoszenia nasion, spowalniania kompostowania, albo przyciągania nieproszonych gości, jak okoliczne zwierzęta. Poniżej lista niewskazanych składników:
• części roślin zaatakowanych przez choroby (szczególnie grzybicze)
• rośliny rosnących w pobliżu ruchliwych ulic albo tras
• chwasty, na których pojawiły się już nasiona
• resztki cytrusów (obniżają aktywność mikroorganizmów w glebie)
• surowe kawałki mięsa, kości, ryb (przyciągają szczury) (resztki mięsa gniją, rośliny fermentują – to dwa zupełnie inne procesy, w których uczestniczą inne kultury bakterii i zwierząt. Także całkiem inne zapachy powstają w tych procesach)
• popiół węglowy
• koci piasek i odchody zwierząt domowych
• liście dębu i orzecha

Źródło: ENERIS

|Kompostuję, bo ziemię szanuję!|
Gmina Izabelin jako lider w wytwarzaniu bioodpadów pokazuje, że warto zachęcać społeczności lokalne do poddawania odpadów organicznych segregacji. Tym samym, gmina wprowadziła program Kompostowania. Każdy mieszkaniec, który zadeklaruje kompostowanie swoich bioodpadów otrzyma ulgę w wysokości 6 zł przypadającą na każdą osobę zamieszkującą nieruchomość.
Kompostowanie to naturalna metoda unieszkodliwiania i zagospodarowania bioodpadów. Okazuje się, że nie jest to wcale trudne, ani pracochłonne, a efekt jest wymierny – nie musimy płacić ani za wywóz bioodpadów, ani za ziemię czy dodatkowe nawozy podczas sadzenia kolejnych roślin.

„Kompostuję, bo ziemię szanuję!” to tytuł poradnika przygotowanego dla mieszkańców gminy, który krok po kroku wyjaśnia, jak przygotować kompostownik, gdzie go ustawić , a także jakie odpady poddają się kompostowaniu.

 

 

Poradnik dostępny jest na stronie Gminy Izabelin pod linkiem: https://www.gmina.izabelin.pl/plik,2363,poradnik-kompostuje-bo-ziemie-szanuje.pdf

#29maja #DzieńNaukiKompostowania #EnerisSurowce #GminaIzabelin #WłączCzystąEnergię